Het begin
De Vogelwacht Joure is opgericht op 28 februari 1961. Als oprichter kan worden genoemd Henk T. v.d. Meulen. Henk was een echte “fjildman” met veel kennis van flora en fauna. In april 1961 waren er 33 leden.
De Vogelwacht Joure was bepaald niet een van de eerste wachten, want op 12 november 1947 werd de Bond van Friese Vogelbeschermingswachten , de BFVW, opgericht door 67 al bestaande wachten. Het ledental was toen 1176. Op dit moment heeft de BFVW rond 27000 leden, verdeeld over 117 wachten. Er wordt nazorg gedaan op meer dan 154.000 ha. door meer dan 5100 nazorgers.
Onze wacht startte met ca. 10 leden. Op 25 maart 1964 wordt bij hotel v. Terwisga een vergadering gehouden waarbij aanwezig: 33 leden. Er werd o.a. besloten te trachten een jeugdwacht op te richten.
Het jaarverslag van de BFVW van 1963 maakt melding van 84 leden bij de Vogelwacht Joure. De BFVW heeft dan al 10331 leden en 100 wachten.
Een brede strook land langs de Wyldehornster singel vanaf de Sewei tot aan de Mienscharwei was het reservaat van de Jouster wacht waar jaarlijks tellingen werden gedaan. Op 1 mei 1970 werden daar 198 nesten met 670 eieren geteld, o.a. 114 nesten van de grutto, 1 van de snip en 1 slobeend.
Midden jaren 70 had onze Vogelwacht een duidelijke dip. De activiteiten bestonden uit inventarisatie van het reservaat, wintervoedering indien nodig en 1 slecht bezochte jaarvergadering. Er werd zelfs een schriftelijke enquete gehouden met de vraag: moeten we de wacht opheffen of doorgaan? Het bestuur besloot een nieuwe start te maken. Hoewel eerdere pogingen waren mislukt werd er weer een filmavond gehouden in de bovenzaal bij hotel v. Terwisga. Dankzij de nodige reclame werd het een groot succes. Sindsdien is de filmavond niet meer weg te denken uit het winterprogramma.
In 1980 verscheen het eerste exemplaar van het jaarverslag: Verenigingsnieuws Vogelwacht Joure. De inhoud van dit boekje: 80% nazorg, verslag penningmeester en secretaris en ook toen al: Vogelnieuws van Jan de Jong.
Uitbreiding van activiteiten
In 1976 werd er een commissie “nazorg”opgericht; 14 groepen van 2-3 man deden er aan mee. En zo werd de Vogelwacht toch nog een volwassen vereniging.
In het jaarverslag van 1981 wordt door Jan de Jong aandacht gevraagd voor het nestkastonderzoek en met ieder jaarverslag wordt een formulier meegestuurd. En zo is de nestkast inventarisatie een vast onderdeel van de Vogelwacht geworden, met 490 gecontroleerde kasten in 2009. De coördinatie is al jaren in vertrouwde handen van Willy v.d. Heide.
In het boekje van 1981 wordt melding gemaakt van de “koekaktie” en wel op 16 en 17 januari. In 1979 werden 558 koeken verkocht, maar in 1981 is dit gestegen tot 1278 stuks.
Het verslag van ’82 maakt melding van 240 leden.
Verslag 1983: Henk v.d. Meulen spreekt in zijn voorwoord van een goed weidevogeljaar, er zijn 35 nazorgers. Gedurende de 80-er jaren is er een gestaag toenemend ledental, een toename van nazorgers en een goed bezochte film/dia avond. In 1986 hebben we 313 leden, incl. 20 jeugdleden, maar helaas hebben we geen jeugdafdeling. Er wordt in dit verslag een oproep gedaan om zich als leider van een jeugdafdeling te melden.
In 1986 wordt ook de aaisikerskaert” ingevoerd.
Het verslag van 1987 maakt melding van de eerste excursie van de Jeugdvogelwacht naar Oranjewoud. In het verslag van 1988 wordt duidelijk dat Frans Ozinga de leider van deze jeugdwacht is. In maart van datzelfde jaar verschijnt het eerste Tomke, het eerste contactblad voor de jeugd.
Op 23 juni 1989 overlijdt onze voorzitter Henk v.d. Meulen.
In zijn “In Memoriam” noemt de nieuwe voorzitter Karel Schiere hem o.a. een man met veel kennis en inzet en altijd strijdbaar als het ging om aantasting van natuur en milieu.
In 1990 telt de Jeugdvogelwacht 125 leden.
De periode na Henk van der Meulen
1991: Een jaaroverzicht van kerkuilen en zwaluwen door Tj. V.d. Honing betekenen een verbreding van ons aandachtsgebied.
Net als de “Grote wacht”, kent ook de Jeugdvogelwacht een mindere periode. Tot februari 1995 is de leiding in goeie handen van Marinus Hielkema; daarna werd hij opgeheven vanwege gebrek aan mensen die de kar wilden trekken. Na een periode van drie jaar pakt Frans Ozinga ( hij was in 1992 vanwege andere werkzaamheden met de Jeugdvogelwacht gestopt) de draad weer op en in maart 1998 verschijnt de eerste editie van de 8e jaargang van het Tomke.
1996: Boerenzwaluwenonderzoek Jan de Jong. In het financieel overzicht wordt gemeld dat er 2.350 gulden is uitgegeven voor de bouw van een zwaluwenwand in de Twiigen. Verslag 1997: Hij staat er : onze broedwand voor oeverzwaluwen. Totale kosten: 8.795,75 gulden, waarvan 5.250 sponsorgeld.
In 1998 schrijft Frans Ozinga over paddestoelen in “De Twigen” en in 1999 meldt de broedzorgcoördinator 12 vogelsoorten en 121 succesvolle broedsels.
In het jaarverslag van 2000 maakt de voorzitter in zijn voorwoord melding van de dramatische achteruitgang van de grutto, 33% achteruitgang in de laatste 10 jaar.
Aan het verslag van 2001 wordt een formulier toegevoegd om zich op te geven als lid, contributie 5 Euro, 2001 is ook het jaar van de MKZ crisis hetgeen betekent: geen eierzoeken,geen nazorg.
Jannes de Grijs krijgt steeds meer “gewonde” vogels in zijn vogelopvang en krijgt hiermee een provinciale bekendheid.
2003: Laurens Potijk treedt toe tot het bestuur.Hij zal zich samen met Frans inzetten voor de Jeugdvogelwacht.
Verslag 2005: Voorwoord: verbod op eierzoeken dreigt.
In 2007 wordt er fel geprotesteerd bij de gemeente tegen de plannen voor de bouw van een hotel aan de Langweerder Wielen. Het plan gaat voorlopig niet door.
In de Twiigen wordt veel werk verzet door Jannes de Grijs en Willy v.d. Heide resp. onze secretaris en penningmeester.
2007: Tonny Altenburg treedt toe tot het bestuur en neemt in 2008 het penningmeesterschap over.
Verslag 2008: Pagina 9 van dit verslag is een trieste pagina. In grafieken van de nazorggegevens, gemaakt door de nazorg coördinator Gerben Veenstra wordt duidelijk gemaakt hoe sterk de aantallen broedparen van de weidevogels sinds 1991 zijn gedaald.
Het Tomke van de Jeugdvogelwacht verschijnt in 2009 voor het 19e jaar.
Gedwongen door gerechtelijke uitspraken wordt het eierzoeken aan banden gelegd. Elk gevonden ei moet per SMS worden doorgegeven tot een maximum is bereikt. Wordt dit de toekomst van het eierzoeken of de definitieve doodsteek?
Als Vogelwacht Joure gaan we in ieder geval door.
Karel Schiere, Oktober 2009.